Warsztaty dotyczące elementów strategii przeciwdziałania połowom NNN – Rada Partnerstwa dla Bałtyku, 12.02.2009, Łódź

Lut232009

Połowy NNN stanowią spory problem. Pomimo podejmowanych starań rybołówstwo wciąż boryka się z kłusownictwem na morzu. Rada Partnerstwa dla Bałtyku zgromadziła w jednym miejscu i czasie przedstawicieli różnych środowisk związanych z Morzem Bałtyckim i rybołówstwem. Organizatorzy postanowili to wykorzystać i przeprowadzić warsztaty dotyczące zdefiniowania elementów strategii przeciwdziałania połowom NNN. Uczestników Rady podzielono na trzy grupy, zróżnicowane pod względem wykonywanej pracy. Spodziewano się trudnych i burzliwych rozmów, jednak rzeczywistość była zupełnie inna. W trakcie pracy okazało się bowiem, że mimo różnic interesów poszczególnych grup społecznych wszystkim przyświecał ten sam cel – zrównoważone rybołówstwo eliminujące nielegalne, nieraportowane i niekontrolowane połowy.

W każdej z grup warsztatowych pojawiły się różne ciekawe pomysły i spostrzeżenia, niektóre z nich były wspólne dla wszystkich zespołów. Wyniki pracy warsztatowej wykazały, że wszystkim zależy na wzmożeniu kontroli szeroko pojętego rynku rybnego, wyeliminowaniu nieuczciwych podmiotów, skutecznym egzekwowaniu sankcji oraz bezpiecznej i zdrowej żywności.

Wszyscy zgodnie stwierdzili, że niezmiernie ważną rolę odgrywa wyedukowany i świadomy konsument. Dlatego wśród działań koniecznych do osiągnięcia wyznaczonych celów pojawiły się działania edukacyjne – począwszy od nauczania metodami tradycyjnymi (kursy, seminaria, spotkania), a skończywszy na zaistnieniu w mediach – Internecie, radio, telewizji śniadaniowej, popularnych serialach telewizyjnych i prasie kobiecej. Można spytać skąd wzięło się to zainteresowanie kobietami? Wyjaśniając - to właśnie Panie częściej podejmują decyzję „co dziś zjemy na obiad”, a więc od nich w dużej mierze zależy na jakie ryby będzie popyt. Poprzez edukację konsumentów można wpłynąć na zwiększenie popytu na rodzime gatunki ryb, jednocześnie uświadamiając, które gatunki są zagrożone (ochrona dorsza kosztem zwiększenia zainteresowania np. szprotem lub śledziem). Celowym jest więc wprowadzenie szczegółowej kontroli rynku rybnego, kontrolowanych skupów ryb i wprowadzenie systemu ich certyfikacji. Dzięki temu można by było określić drogę ryby od „sieci do talerza”, co jest niezmiernie ważne z punktu widzenia konsumenta. Przecież wszystkie produkty żywnościowe - płody rolne, mięso, podlegają szczegółowemu znakowaniu, co ułatwia śledzenie drogi od producenta do konsumenta i w przypadku odkrycia nieprawidłowości zawsze można daną partię odnaleźć. System znakowania ryb niestety nie funkcjonuje obecnie w Polsce (wyjątek – Aukcja Rybna w Ustce).

Uczestnicy zgodzili się również, że niezmiernie ważną rolę odgrywa konsolidacja środowisk zainteresowanych wyeliminowaniem połowów NNN. Wskazali na konieczność organizacji spotkań i warsztatów sprzyjających wymianie doświadczeń oraz poglądów. Tylko w ten sposób można opracować wspólne stanowisko i zacząć przemawiać jednym głosem. A tym samym mieć większy wpływ na  decyzje podejmowane na „wysokim szczeblu”.

Poniżej przedstawiono efekty pracy poszczególnych grup.

 

GRUPA I

 

CEL GŁÓWNY:

Eliminacja NNN

 

CELE SZCZEGÓŁOWE:

  1. Identyfikacja miejsc, w których dochodzi do łamania prawa (poza centrami pierwszej sprzedaży)
  2. Konsolidacja środowisk i podmiotów rybackich
  3. Podnoszenie świadomości w zakresie korzyści z lokalnych centrów cena ryby, materiały, lód)
  4. Edukacja konsumencka (jakość, świeżość)
  5. Przekierowanie eksploatacji zasobów i zainteresowania konsumentów na inne gatunki. Konieczność wybudowania nowoczesnej infrastruktury.
  6. Zróżnicowanie cen ryb ze względu na sposób połowu i wielkość (jakość + oddziaływanie na środowisko)
  7. Promocja produktów lokalnych
  8. Szeroka kampania medialna

 

DZIAŁANIA:

  1. Kontrole na wodzie i lądzie. Sankcje.
  2. Szkolenia i spotkania – Departament Rybołówstwa i inne organizacje rybackie. Spotkania międzynarodowe (zaciesnianie współpracy)
  3. Spotkania promujące produkty rybne z udziałem rybaków, handlowców, restauratorów oraz ekspertów ds. żywienia. Spotkania lokalne, foldery dla turystów, spoty reklamowe, festiwale, targi, imprezy z degustacją, akcje w szkołach.
  4. Skomercjalizowanie portów – Hel i Władysławowo (środki finansowe z osi III i IV, przyjęcie ustawy o przystaniach i portach)
  5. Selekcja na kutrach, w LCPSR, znakowanie produktu. Certyfikacja produktów gastronomicznych. Informacja w postaci ulotek i plakatów w sezonie turystycznym.
  6. Informacje o rybach (wartości odżywcze, walory smakowe itp.) umieszczane w internecie
  7. Założenie portalu internetowego
  8. RYBOBUS – busik kulinarny z bałtycka, swieżą rybą. Bałtycki SUSHI-BAR
  9. Wykorzystanie potencjału autorytetów – naukowcy, kościół, grupy opiniotwórcze

 

GRUPA II

 

CEL GŁÓWNY:

Zapewnienie trwałości rybołówstwa. Polskie rybołówstwo jest prowadzone w sposób zrównoważony w stosunku do ekosystemu.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

  1. Ochrona obszarów morskich i szczególnie ważnych dla rybołówstwa (wyłączeni etych obszarów z rybołówstwa)
  2. Bezpieczeństwo zdrowotne społeczeństwa (konsumenci ryb muszą mieć pewność, że ryby pochodzą z bezpiecznej partii)
  3. Wzrost świadomości konsumentów
  4. Doskonalenie technik połowowych pod kątem celu głównego
  5. Kreowanie obyczaju uczciwości wśród wszystkich uczestników gry rynkowej (od rybaka do konsumenta)
  6. Podtrzymywanie i promowanie tradycji rybołówstwa
  7. Skuteczna egzekucja dobrego prawa

 

DZIAŁANIA:

  1. Identyfikacja obecnych obszarów ochronnych i propozycje nowych (podejście regionalne). Badania. (cel krótkoterminowy)
  2. Etykietowanie – świadectwo legalności pochodzenia. Kampania medialna. (cel krótkoterminowy)
  3. Lobbing na rzecz ustawy o organizacji rynku rybnego (art. 23) (cel krótkoterminowy)
  4. Zapewnienie odpowiedniej ilości i kontroli pingerów w stosunku do ilości sieci stawnych na obszarze. (cel krótkoterminowy)
  5. Promowanie legalnych, nieniszczących środowiska technik połowów. (cel długoterminowy)
  6. Promowanie rybaków i armatorów działających fair (np. wyższą kwota połowową). „Samooczyszczenie”. Kodeks Uczciwego Rybaka. (cel krótkoterminowy)
  7. Centra edukacyjne (cel długoterminowy)
  8. Nagłośnienie negatywnych zjawisk (cel krótkoterminowy)
  9. Dział przyrodniczy na portalu morskim (cel krótkoterminowy)

 

GRUPA III

 

CEL GŁÓWNY

100% legalnych połowów

CELE SZCZEGÓŁOWE

  1. Zmiany systemu prawnego i wdrożenie skutecznego egzekwowania
  2. Edukacja konsumentów oraz innych grup interesów
  3. Identyfikowalność ryb i produktów rybnych od „ sieci do talerza”
  4. Utworzenie rezerwatów morskich (podwodne parki morskie)

 

DZIAŁANIA KRÓTKOTERMINOWE:

  1. Lobbing na poziomie Rządu i Sejmu przez; listy, ekspertyzy, spotkania, interpolacje poselskie, straszenie Unią Europejską, przykłady z zagranicy, monitoringi, raporty (NGO’s), eksperci, organizacja spotkań konsultacyjnych, stworzenie formum dialogu międzysektorowego, VIPy
  2. Programy w TV (np. telewizja śniadaniowa), radio (Latto z radiem – Lato z rybą), telenowele, programy kulinarne, stacje branżowe, happeningi, budowanie partnerstwa z mediami, edukacja, media internetowe
  3. Propagowanie systemu w środowisku rybackim – marketing szeptany, bloging tematyczny.
  4. Weryfikacja obszarów chronionych (Podwodny Park Krajobrazowy Gdynia Radłowo – głazy narzutowe) z uwagi na tarliska, żerowanie itp. Pozyskanie zwolenników z innych grup zainteresowań.

 

DZIAŁANIA DŁUGOTERMINOWE:

  1. Udział we wdrażaniu Dyrektywy Morskiej
  2. Certyfikat „Legalne Ryby”
  3. Pozyskiwanie dużych przetwórców
  4. Pozyskiwanie sieci restauracji

 

Opracowanie: D. Sokulska